Jak przekonać alkoholika do leczenia?

Przekonanie alkoholika do leczenia jest jednym z największych wyzwań, z którym muszą zmierzyć się bliscy osoby uzależnionej!

Większość alkoholików nie zdaje sobie sprawy ze swojej choroby. Nałogowiec wmawia sobie i swojemu otoczeniu, że w pełni kontroluje sytuację i może przestać pić w dowolnym momencie, jeśli tylko będzie mieć na to ochotę.

Z drugiej strony osoby bliskie mają skłonność do usprawiedliwiania zachowań i decyzji osób, które kochają. Konsekwencją takiego podejścia może być bagatelizowanie pierwszych symptomów rozwijającej się choroby alkoholowej. Dotyczy to przede wszystkim pierwszego i drugiego etapu alkoholizmu, czyli fazy wstępnej, prealkoholowej i fazy ostrzegawczej.

W pewnym momencie jednak niemożliwe staje się dalsze ignorowanie lub niezauważanie problemu. Bliscy alkoholika muszą podjąć zdecydowane działania! Jak skutecznie przekonać osobę uzależnioną do leczenia?

Jak rozwija się choroba alkoholowa?

Choroba alkoholowa może rozwijać się latami. Tempo rozwoju i czas trwania kolejnych faz alkoholizmu (wstępna, ostrzegawcza, krytyczna i przewlekła) zależą od indywidualnych cech osoby uzależnionych oraz czynników zewnętrznych, przede wszystkim otoczenia i sytuacji życiowej.

Pierwsze symptomy można zauważyć już we wstępnej fazie choroby alkoholowej. W następnych etapach zwiększa się liczba objawów oraz ich nasilenie.

• Faza wstępna – sposób i częstotliwość spożywania alkoholu często nie różni się od tzw. picia okazjonalnego; symptomem, który może wskazywać na rozwijającą się chorobę alkoholową jest podejście do alkoholu osoby pijącej, która sięga po trunki w celu odprężenia się, traktując alkohol jako jedyny lub główny sposób na poprawę samopoczucia.
• Faza ostrzegawcza – tempo picia wyraźnie przyspiesza, a osoba zagrożona uzależnieniem inicjuje tzw. kolejki; alkoholik zaczyna pić potajemnie (np. przed imprezą) i w samotności; w fazie ostrzegawczej odnotowuje się również pierwsze palimpsesty, czyli luki pamięciowej (potocznie nazywane „urwaniem się filmu”).
• Faza krytyczna – alkohol staje się dla osoby uzależnionej najważniejszy; alkoholik zaczyna zaniedbywać rodzinę, dochodzi do rozpadu więzi z bliskimi; próby odstawienia alkoholu kończą się fiaskiem, a w okresach trzeźwości pojawiają się symptomy fizyczne tzw. głodu alkoholowego (drżenie rąk, bóle głowy, osłabienie, zaburzenia snu, lęki, wymioty i biegunki).
• Faza przewlekła – osoba uzależniona wpada w ciągi alkoholowe, które trwają niemal cały czas, alkohol spożywany jest o każdej porze dnia, a tolerancja na etanol zdecydowanie się obniża (osoba uzależniona upija się niewielką dawką trunku). Alkoholik wyzbywa się zahamowań i wyrzutów sumienia, wyraźnie obniża się sprawność intelektualna i fizyczna, odnotowywane są zaburzenia uczuć wyższych.

Długotrwałe nadużywanie alkoholu prowadzi do poważnych kłopotów zdrowotnych. Obok problemów ze strony układu pokarmowego (wymioty, biegunki), problemów ze snem i drżenia mięśni, pojawiają się: wzmożona potliwość ciała, nadciśnienie tętnicze, przyspieszenie tętna oraz wysuszenie śluzówek. Alkoholik jest apatyczny i nie ma apetytu.

Objawy uzależnienia od alkoholu:

1. Silna potrzeba lub poczucie przymusu picia alkoholu (osoba uzależniona obawia się, że nie wytrzyma długo bez alkoholu, zaczyna odczuwać potrzebę napicia się, aby móc poczuć się lepiej; nie potrafi skupić się ani myśleć o czymś innym; boi się, że tego nie wytrzyma).

2. Objawy abstynencyjne (po przerwie picia zaczyna odczuwać przykre dolegliwości, np. drżenie mięśni, zaburzenia pracy serca, nudności, wymioty, pocenie się, lęki, rozdrażnienie, bezsenność, zaburzenia snu, nastroju).

3. Picie alkoholu w celu złagodzenia objawów abstynencyjnych i poczucie skuteczności takiego postępowania („picie na kaca” lub niedopuszczanie do objawów „kaca”).

4. Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu (osoba uzależniona ma trudności w unikaniu rozpoczęcia picia, trudności w zakończeniu picia oraz problemy z kontrolowaniem picia do wcześniej założonego poziomu; upija się pomimo składania obietnic sobie i innym).

5. Koncentracja życia wokół picia (obecność alkoholu w jej codziennym życiu staje się czymś najważniejszym; dużo uwagi i zabiegów koncentruje wokół okazji do picia i dostępności alkoholu; na picie alkoholu przeznacza coraz więcej czasu, głównie z tego powodu zaniedbuje dotychczasowe przyjemności i zainteresowania).

6. Zmiana tolerancji na alkohol (by uzyskać ten sam efekt osoba uzależniona wypija więcej lub mniej niż kiedyś).

7. Picie alkoholu pomimo oczywistej wiedzy o jego szkodliwych konsekwencjach (w czasie długoletniego picia wielokrotnie doświadcza negatywnego wpływu alkoholu na swoje życie, zdrowie, a mimo to kontynuuje picie).

Dlaczego alkoholik odmawia leczenia?

Dla otoczenia osoby uzależnionej niechęć do podjęcia leczenia może być niezrozumiała. Zwłaszcza w fazie krytycznej i przewlekłej, w których alkoholik doświadcza namacalnych szkód nałogu, dotyczących zarówno zdrowia, jak i utraty pracy, problemów finansowych i zerwanych więzi rodzinnych. Dlaczego alkoholik nie chce przestać pić?

Wraz z postępem choroby alkoholowej rozwijają się psychologiczne mechanizmy uzależnienia. To swego rodzaju mechanizmy obronne, które utrudniają realne postrzeganie własnej sytuacji i stanu, zaburzając funkcjonowanie alkoholika w sferze emocjonalnej, poznawczej oraz w tak zwanej strukturze Ja.

• Mechanizm nałogowego regulowania emocji – spożycie alkoholu pozwala na szybkie przekształcenie przykrych stanów emocjonalnych w przyjemne. Osoby uzależnione sięgają po alkohol jako sprawdzony sposób na skuteczną redukcję stresu oraz potęgowanie przyjemności.
• Mechanizm iluzji i zaprzeczeń – alkoholik ma zaburzony, selektywny obraz postrzegania faktów. Minimalizuje problem, manipuluje otoczeniem i własnymi wspomnieniami związanymi z piciem. Osoba uzależniona może również odwracać uwagę od swojego picia poprzez zachowania agresywne, wszczynanie awantur oraz doszukiwania się problemów u innych osób.
• Mechanizm rozdwajania i rozpraszania Ja – nadużywanie alkoholu powoduje rozchwianie obrazu samego siebie i poczucia własnej wartości, osoba w trakcie picia może czuć się silna, odważna i kompetentna, a w okresach trzeźwości odczuwa znaczące obniżenie samooceny i samopoczucia.

Jak zmotywować alkoholika do leczenia – sposoby

Bliscy osoby uzależnionej powinni przede wszystkim pozwolić jej odczuć na własnej skórze konsekwencje problemu, z którym się zmaga. Mowa tutaj między innymi o zaprzestaniu usprawiedliwiania osoby pijącej (na przykład w pracy) i samego picia (na przykład „pije, bo miał ciężki dzień”) oraz zaprzestaniu rozwiązywania problemów, które są bezpośrednią konsekwencją picia (między innymi pokrywania czy naprawiania szkód wyrządzanych przez alkoholika). „Zabawa” w udawanie dobrze funkcjonującej rodziny również powinna dobiec końca.

Przekonanie alkoholika do podjęcia leczenia jest zazwyczaj ogromnym wyzwaniem. Jak namówić alkoholika na leczenie? Zacznij od rozmowy, do której powinieneś/aś być solidnie przygotowany/a.

• Wybierz bezpieczne i komfortowe miejsce, w którym nikt nie będzie Wam przeszkadzał.
• Rozmawiaj otwarcie i szczerze, nie unikaj trudnych tematów i emocji.
• Wyliczaj konkretne korzyści z niepicia alkoholu.
• Przygotuj szczegółowe informacje na temat wybranego ośrodka leczenia uzależnień wraz z oferowanymi formami i terminami terapii, cennikiem czy dodatkowymi usługami (np. możliwością przeprowadzenia detoksu alkoholowego).
• Postaw sytuację jasno i sformułuj swoje oczekiwania i warunki.

Jedną z najskuteczniejszych metod motywowania osoby uzależnionej do podjęcia terapii jest tak zwana interwencja kryzysowa. To odpowiednio zaplanowane i zorganizowane spotkanie, na które zapraszasz kilka osób, najlepiej ważnych dla alkoholika – rodziny, przyjaciół, bliskich współpracowników.

Interwencja kryzysowa powinna przebiegać w życzliwej atmosferze – to nie czas na kolejną awanturę. Zaproszone na spotkanie osoby dzielą się z alkoholikiem swoimi spostrzeżeniami na temat jego picia bazując wyłącznie na faktach i wydarzeniach, których byli bezpośrednimi świadkami, unikając uogólnień czy omawiania plotek.

Skuteczność nowoczesnych metod leczenia

Nowoczesne metody leczenia alkoholizmu opierają się na kompleksowym podejściu do pacjenta, dzięki któremu możliwe jest prowadzenie skutecznej terapii alkoholowej.

Dobrym przykładem ośrodka leczenia alkoholizmu jest WOLMED zapewniający holistyczne i wielotorowe działania na rzecz osób uzależnionych od alkoholu. Na czym polega nowoczesne podejście do leczenia alkoholizmu?

Pacjenci ośrodka WOLMED obejmowani są specjalistycznym wsparciem już przed rozpoczęciem terapii! Szczegółowe badania internistyczne pozwalają dokładnie ocenić stan pacjenta. Badania internistyczne powtarzane są regularnie w ciągu trwania leczenia.

Detoks alkoholowy umożliwia kontrolowane, całkowicie bezpieczne i skuteczne przerwanie ciągu alkoholowego oraz odtrucie organizmu pacjenta. W ramach detoksu organizm alkoholika zostaje również odpowiednio nawodniony i wzmocniony poprzez zastosowanie indywidualnie skomponowanych preparatów witaminowo-mineralnych.

Terapia w ośrodku WOLMED prowadzona jest indywidualnie i w niewielkich grupach, a pacjenci pozostają pod stałą opieką specjalistów, między innymi psychiatrów i internistów, którzy mogą zlecić dodatkowe wsparcie oraz leczenie farmakologiczne.

Podsumowanie

Leczenie alkoholizmu wymaga kompleksowego wsparcia osoby uzależnionej. Pierwszym krokiem do skutecznej terapii alkoholowej jest zmotywowanie alkoholika do podjęcia leczenia. Najczęściej konieczne są zdecydowane działania bliskich osoby uzależnionej, którzy podczas rzeczowej rozmowy lub interwencji kryzysowej muszą uświadomić alkoholikowi konieczność rozpoczęcia leczenia.

Zauważasz u bliskiej Ci osoby jakiekolwiek symptomy mogące świadczyć o postępującej chorobie alkoholowej? Nie czekaj! Działaj!

Ośrodek WOLMED to miejsce, w którym alkoholik może odzyskać kontrolę nad swoim życiem.

*Powyższa porada jest sugestią i nie zastępuje wizyty u specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.