Nerwica, znana również jako zaburzenie nerwicowe, to termin używany do opisania stanu psychicznego charakteryzującego się wysokim poziomem lęku, stresu lub niepokoju, który nie jest bezpośrednio związany z żadną fizyczną przyczyną.
Nerwica jest często postrzegana jako reakcja organizmu na nadmierny stres lub trudności emocjonalne. Osoby cierpiące na nerwicę mogą doświadczać różnorodnych objawów, takich jak chroniczny niepokój, napady paniki, problemy ze snem, a także fizyczne symptomy, takie jak bóle głowy czy problemy z trawieniem. W wielu przypadkach nerwica wpływa na codzienne funkcjonowanie, ograniczając zdolność do pracy, nawiązywania relacji społecznych czy czerpania przyjemności z życia. Osoby cierpiące na nerwicę często zmagają się z poczuciem niepewności i lęku.
Rodzaje nerwicy
Nerwica nie jest stanem jednolitym. Może przyjmować różne formy, a jej objawy mogą występować w różnym nasileniu. W zależności od indywidualnych cech pacjenta i jego doświadczeń życiowych, objawy mogą być bardziej lub mniej intensywne i mogą różnić się między osobami. Mimo dużego zróżnicowania objawów możemy wyróżnić kilka rodzajów nerwicy. To:
- nerwica neurasteniczna
Nerwica neurasteniczna jest stanem psychicznym charakteryzującym się chronicznym zmęczeniem, osłabieniem sił witalnych, lękiem i różnymi dolegliwościami somatycznymi. Nerwica neurasteniczna jest często postrzegana jako wynik chronicznego stresu i przemęczenia, a także utrwalonego negatywnego nastawienia do otoczenia.
- nerwica histeryczna
Nerwica histeryczna objawia się nieustannym wsłuchiwaniem się chorego w swój organizm i identyfikacją symptomów, które świadczą o poważnej chorobie. W przebiegu nerwicy histerycznej pojawiają się różnego rodzaju objawy somatyczne, w postaci niedowładów, porażeń, drżenia, napadów przypominających ataki padaczki, utraty przytomności, a także chwilowych głuchoty, ślepoty, niemożności oddychania i połykania.
- nerwica lękowa
Nerwica lękowa to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych. Charakteryzuje się przewlekłym i nadmiernym niepokojem, który wykracza poza normalne reakcje na stresujące sytuacje. Osoby cierpiące na nerwicę lękową często doświadczają stałego poczucia niepokoju, lęku i obaw, które mogą znacząco wpływać na ich codzienne funkcjonowanie.
- nerwica natręctw
Nerwica natręctw jest potocznym określeniem dla zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Kompulsje polegają na sztywnych rytuałach lub przymusie wykonywania określonych czynności umysłowych. Ten rodzaj nerwicy najczęściej dotyka sfer życia związanych z porządkiem, czystością, zdrowiem, seksem i religią.
- nerwica pourazowa
Nerwica pourazowa, znana również jako zaburzenie stresu pourazowego (PTSD) może się rozwinąć w odpowiedzi na traumatyczne przeżycie lub bycie świadkiem traumatycznego doświadczenia. PTSD charakteryzuje się długotrwałym stresem i lękiem, które utrzymują się długo po tym jak traumatyczne wydarzenie miało miejsce.
- nerwica wegetatywna
Nerwica wegetatywna rozwija się w odpowiedzi na długotrwały stres. Wpływa niekorzystnie na funkcjonowanie różnych narządów wewnętrznych, najczęściej układu krwionośnego i trawienia.
Objawy nerwicy lękowej
Objawy nerwicy lękowej są różnorodne. Mogą obejmować zarówno aspekty psychiczne, jak i fizyczne. Wśród najczęściej wskazywanych objawów psychicznych wskazuje się:
- Przewlekłe, trudne do kontrolowania martwienie się o codzienne sprawy.
- Problemy z utrzymaniem uwagi i łatwe rozpraszanie się.
- Odczuwanie lęku, niepokoju, czy wręcz przerażenia, często bez konkretnego lub racjonalnego powodu.
- Skłonność do irytacji i zdenerwowania.
- Stałe obawy o to, co może się wydarzyć, przy jednoczesnym zakładaniu z góry negatywnych scenariuszy.
W przebiegu nerwicy lękowej objawom psychicznym towarzyszą objawy fizyczne. Wskazać można także szereg objawów behawioralnych, które determinują zachowanie chorego. Chory unika miejsc, ludzi lub sytuacji, które mogą wywołać lęk. Wielokrotnie sprawdza i weryfikuje różnego rodzaju rzeczy lub informacje lub też poszukuje zapewnienia u innych, co ma złagodzić jego niepokój.
Fizyczne objawy nerwicy lękowej obejmują natomiast:
- Pełen wachlarz zaburzeń snu – od trudności z zasypianiem, przez częste przebudzenia w nocy, aż po niespokojny sen.
- Chroniczne napięcie mięśni, szczególnie w okolicach szyi i pleców.
- Poczucie ciągłego zmęczenia lub wyczerpania, które towarzyszy choremu nawet po odpoczynku.
- Problemy żołądkowe i ze strony układu pokarmowego.
- Uczucie szybkiego lub nieregularnego bicia serca.
- Nadmierna potliwość, drżenie rąk lub innych części ciała.
- Częste bóle głowy, zawroty głowy lub uczucie lekkiego oszołomienia.
Leczenie nerwicy lękowej
Leczenie nerwicy, podobnie jak innych zaburzeń psychicznych, wymaga dostosowania metod leczenia do zdiagnozowanego problemu i stopnia jego nasilenia. W procesie leczenia nerwic wykorzystuje się psychoterapię, farmakoterapię, techniki behawioralne oraz psychoedukację. Jak dokładnie przebiega leczenie nerwicy lękowej?
Leczenie nerwicy lękowej zazwyczaj stanowi wypadkową różnych metod terapeutycznych – terapii psychologicznych, leczenia farmakologicznego oraz zmian w stylu życia. Zależnie od indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta farmakoterapia w leczeniu nerwicy lękowej może obejmować podawanie leków przeciwlękowych i antydepresantów. W niektórych przypadkach stosuje się również inne leki, których zadaniem jest łagodzenie objawów lękowych.
Leczenie nerwicy lękowej a zmiana stylu życia
Zmiana stylu życia odgrywa istotną rolę w procesie terapeutycznym i wystrzeganiu się nawrotów choroby. Pacjentom ze zdiagnozowaną nerwicą lękową zaleca się regularną aktywność fizyczną i korzystanie z technik relaksacyjnych. Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc zmniejszyć lęk i poprawić nastrój, podczas gdy techniki relaksacyjne mogą pomóc w zarządzaniu stresem. Ważna w terapii jest również zdrowa dieta. Zbilansowana dieta, ograniczenie kofeiny i alkoholu pomagają w zmniejszeniu objawów lękowych. Utrzymanie regularnego harmonogramu snu i tworzenie środowiska sprzyjającego odpoczynkowi także wspomaga leczenie i wpływa korzystnie na poprawę ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia pacjenta.
*Powyższa porada jest sugestią i nie zastępuje wizyty u specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.