
Uzależnienie od hazardu – zwane również patologicznym hazardem, kompulsywnym hazardem lub zaburzeniem hazardu – jest zaburzeniem kontroli impulsów.
To uzależnienie behawioralne, które, podobnie jak inne tego typu uzależnienia, w opinii społecznej nie jest postrzegane jako poważny problem. Zaczyna się od zabawnej, niewinnej rozrywki, a kończy na niezdrowej obsesji z bardzo poważnymi konsekwencjami. Bo czymże jest kupowanie zdrapek, granie w totolotka, odwiedzanie zakładów bukmacherskich, czy korzystanie z automatów do gier, jeśli nie zabawą, oderwaniem od rzeczywistości i codziennych obowiązków? Może dlatego trudno zauważyć niepokojące sygnały. A to jest niebezpieczne, bo marzenia o szczęściu w grze i wielkiej wygranej wiele osób wpędzają w chorobę. Chorobę, która psuje relacje z bliskimi, zakłóca prawidłowe wykonywanie obowiązków w pracy oraz prowadzi do finansowej katastrofy.
Według szacunkowych danych, uzależnienie od hazardu dotyczy 2-5% populacji USA, a ok. 1% spełnia kryteria patologicznego hazardu. W Polsce, podobnie jak w krajach UE, szacuje się, że grające problemowo osoby stanowią ok. 3-4% mieszkańców. A uzależnionych od hazardu jest ok. 1,5-2%. Z badań CBOS z 2011 r. wynika, że problem z tym uzależnieniem może mieć prawie 4% Polaków.
Istnieją różne klasyfikacje hazardu:
- rekreacyjny – rozrywka, forma spędzania wolnego czas
- ryzykowny – negatywne skutki grania są jeszcze na tyle małe, że gracz potrafi sam się z nimi uporać
- problemowy – pojawiają się pierwsze poważniejsze negatywne konsekwencje grania
- patologiczny – uzależnienie wszelkimi jego konsekwencjami
OBJAWY UZALEŻNIENIA OD HAZARDU
Potencjalny nałogowiec do punktów lotto czy salonów z grami zwykle zagląda w drodze do pracy lub znajomych. Gdy wizyty stają się coraz częstsze, ukrywa je przed rodziną lub też bagatelizuje. Na granie poświęca coraz więcej czasu, którego zaczyna brakować na wykonywanie swoich obowiązków. A to idzie w parze z wydawaniem na gry coraz większej ilości pieniędzy. Z czasem gracz uzależnia się nie tyle od samego grania, co towarzyszącego mu podniecenia, ekscytacji, silnego napięcia, jakie w tym czasie się pojawia. Każda wygrana zwiększa poczucie mocy i popycha do dalszej gry. Przegrana powoduje zmniejszenie szacunku do siebie i poczucia kontroli. Pojawia się chęć odrobienia straty i poszukiwanie psychicznego komfortu w kolejnych grach. Co więcej, w organizmie dochodzi do wydzielania znacznych ilości serotoniny i adrenaliny, a sam gracz uzależnia się od biochemicznych zmian, które w nim zachodzą. Podczas przerw między grami hazardziści tęsknią za doświadczaniem właśnie tego rodzaju podniecenia i emocji.
Za typowe symptomy uzależnienia uważa się sytuacje, gdy zagrożona nim osoba:
- gra w tajemnicy i odczuwa potrzebę ukrywania tego faktu przed otoczeniem
- kłamie na temat wysokości wygranych lub przegranych
- gra do „ostatniej złotówki” i nie potrafi zmotywować się do wcześniejszego odejścia
- gra na kredyt, za pożyczone pieniądze, za zastaw w nadziei, że się odegra
- sprzedaje rzeczy lub kradnie, aby uzyskać środki na granie
- budzi wyraźne zaniepokojenie bliskich i znajomych, którzy dostrzegają problem
Uzależnienie do hazardu może powodować liczne problemy:
- związane ze zdrowiem psychicznym – bezsenność, depresję, nerwice
- związane ze zdrowiem fizycznym – bóle głowy, zaniedbywanie odżywiania, higieny osobistej
- rodzinne i małżeńskie – konflikty, separacja, rozwód, zaniedbywanie dzieci, przemoc
- finansowe i zawodowe – zadłużanie się, absencja w pracy bądź wręcz jej utrata
- prawne – kradzież, oszustwo i związane z tym sprawy karne
- uzależnienie od substancji – powstające, gdy hazardzista próbuje poradzić sobie z problemami wynikającymi z behawioralnego uzależnienia
CZY JESTEM HAZARDZISTĄ?
Jeśli stawiasz sobie takie pytanie, możesz samodzielnie spróbować się zdiagnozować, korzystając z testu przygotowanego przez amerykańskie stowarzyszenie Anonimowych Hazardzistów – Gamblers Anonymous. Składa się z 20 pytań i pozwala sprawdzić, czy blisko nam do uzależnienia od gier hazardowych, czy nasza gra w pokera, obstawianie zakładów sportowych jest wciąż niewinną rozrywką, czy staje się już problemem.
TEST
Czy mam problem z hazardem?
Czy kiedykolwiek czas przeznaczony na pracę lub szkołę ostatecznie przeznaczyłeś na hazard, nie zwracając uwagi na skutki tej zamiany? | TAK/NIE |
Czy z powodu hazardu kiedykolwiek ucierpiało Twoje życie rodzinne? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek hazard miał wpływ na Twoją reputację, opinię o Tobie? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek odczuwałeś wyrzuty sumienia z powodu hazardu? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek grałeś po to, by zdobyć pieniądze na spłatę zadłużenia albo rozwiązać innego typu problemy finansowe? | TAK/NIE |
Czy hazard spowodował obniżenie Twojej efektywności zawodowej oraz/lub Twoich ambicji, czy miał wpływ na to, jak Ty sam myślisz o swojej karierze zawodowej? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek po przegranej czułeś, że musisz jak najszybciej odegrać się, by odrobić straty? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek po wygranej czułeś przymus, by jak najszybciej zagrać ponownie i wygrać jeszcze więcej? | TAK/NIE |
Czy często grasz „do ostatniej złotówki”? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek zapożyczyłeś się, aby mieć za co grać? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek sprzedałeś coś, aby sfinansować swoją grę? | TAK/NIE |
Czy niechętnie przeznaczasz pieniądze, które wcześniej przeznaczyłeś na hazard, na codzienne wydatki? | TAK/NIE |
Czy z powodu hazardu przestałeś dbać o dobrobyt własny lub swojej rodziny? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek grałeś dłużej niż wcześniej planowałeś? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek grałeś, aby uciec od zmartwień, kłopotów, nudy, samotności, smutku lub straty? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek popełniłeś lub rozważałeś popełnienie przestępstwa/nielegalnego czynu, aby sfinansować swoje rozgrywki? | TAK/NIE |
Czy z powodu hazardu miałeś problemy ze snem? | TAK/NIE |
Czy kiedy się pokłócisz, czujesz rozczarowanie lub frustrację, odczuwasz niepohamowaną chęć gry? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek przyszło Ci do głowy, by świętować ważną okazję uprawiając hazard? | TAK/NIE |
Czy kiedykolwiek miałeś myśli samobójcze z powodu hazardu? | TAK/NIE |
Jeśli zaznaczyłeś odpowiedź „TAK” w mniej, niż 5. pytaniach, nie musisz się niepokoić. Wygląda na to, że kontrolujesz swoje granie.
Przy 5-7 twierdzących odpowiedziach wiele wskazuje na to, że hazard zaczyna być problemem w Twoim życiu. Przemyśl, czy automaty do gier albo zakłady bukmacherskie nie zajmują Ci zbyt wiele czasu oraz czy nie wydajesz na gry więcej pieniędzy, niż powinieneś.
Jeśli zaznaczyłeś 7 lub więcej odpowiedzi na „TAK”, to zrobiłeś to samo, co nałogowi hazardziści. Powinieneś pokusić się o solidny rachunek sumienia i poszukać pomocy u specjalisty. Nałóg będzie postępować, a bez pomocy ciężko będzie Ci go pokonać.
Patologiczny hazard dotyka ok. 2% wszystkich graczy, czyli niewielką liczbę osób uczestniczących w grach losowych. Warto jednak uważnie obserwować swoje zachowania, by mieć pod kontrolą zamiłowanie do tej formy rozrywki.
LECZENIE UZALEŻNIENIA OD HAZARDU
Uzależnienie od hazardu trzeba leczyć. Mimo że nałóg nie zagraża bezpośrednio zdrowiu osoby uzależnionej, to w poważnym stopniu wpływa na komfort jej życia. Z jednej strony niemal każdego dnia musi ona sobie radzić z ciągłym napięciem, którego rozładowanie jest możliwe poprzez oddanie się grze, z drugiej – pogorszenie komfortu życia i obniżenie stopy życiowej z powodu zubożenia. Co więcej, zbagatelizowanie problemu może prowadzić do utraty rodziny. Życie w pojedynkę oznacza skupienie się wyłącznie na jednym celu – zdobywaniu pieniędzy na kolejne gry.
Leczenie nałogu hazardowego polega na psychoterapii w nurcie poznawczym-behawioralnym. Terapia odbywa się w systemie stacjonarnym lub ambulatoryjnym, zajęcia są indywidualne i grupowe. Celem psychoterapii jest wypracowanie zmiany zachowań, nauka walki z uzależnieniem, rozpoznawanie i pokonywanie problemów, które skłaniają do grania. Ostatecznie terapia ma zmienić sposób myślenia o hazardzie. Skorzystanie z niej przez osoby uzależnione nie jest przykładem słabości, ale świadomą, dojrzałą decyzją o potrzebie pomocy w poważnym problemie.
BEZPŁATNA TERAPIA HAZARDOWA
Klinika Wolmed od kilku lat realizuje 6-tygodniowe bezpłatne turnusy terapeutyczne dla osób uzależnionych od hazardu.
Pacjenci korzystają z:
- grupowych warsztatów umiejętności
- indywidualnych sesji terapeutycznych
- zajęć edukacyjno-informacyjnych
- konsultacji prawnych
- doradztwa finansowego
Uczestnicy terapii mają zapewnione zakwaterowanie i wyżywienie w siedzibie Kliniki Wolmed w Dubiu w gm. Szczerców. Projekt jest współfinansowany przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii ze środków będących w dyspozycji Ministra Zdrowia. Kierownik projektu – mgr Liliana Pietrzak. W 2022 r. są jeszcze wolne miejsca na turnus rozpoczynający się 11 września. Zapisy oraz szczegółowe informacje pod numerem tel. 691 92 92 92.
Zdj. www.pixabay.com
* Powyższa informacja jest sugestią i nie zastępuje wizyty u specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.
*Powyższa porada jest sugestią i nie zastępuje wizyty u specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.